Oyuncak Alırken Dikkat Etmemiz Gerekenler
Çocukların büyürken geçirdikleri aşamalara uygun oyun ve oyuncak seçimi önemlidir. Çocuklar büyüdükçe oyunları da çeşitlenir ve gelişir. Çocuklar arasında bireysel farklılıklar olması nedeniyle çocuklar ‘şu yaşlarda şöyle oynar ya da şu tür oyunlar oynar’ demek yerine oyun becerilerini kazanmada geçtikleri aşamaları göz önünde bulundurarak hareket etmek daha doğru olacaktır.
Çocuklar, bebeklik döneminde hiçbir şey yapmaksızın dururlarken daha sonra tek başlarına oyun oynamaya başlar. Bu arada diğer çocukların ne yaptığını, ne ile oynadığını gözler ve bu gözlemlerini kendi oyunlarına aktarır konuma gelirler. Ancak yanında bir başka oyun arkadaşı olsa dahi onunla sadece ortamı paylaşır ama gelişimsel olarak onunla birlikte oynama özelliğini gösteremez. Sonraki aşamada ise oyun arkadaşına sorular sormaya başlar, oyun materyallerini paylaşır ama hala oyunun kesin kuralları yoktur. Oyuna başlamadan önce kuralları beraber oluşturma ve bu kurallara uyma ise daha sonra gelen aşamadır. Yaklaşık olarak üç yaştan itibaren diğer çocuklarla etkileşime girerek alma-verme karşılıklı ilişki ve paylaşma gibi sosyal kurallar çocukların oyunlarında görülmeye başlanır.
Uzmanından ebeveynlere tavsiyeler:
- Çocuğa deneyimlerini aktarabilmesi için yaş ve gelişim düzeyine uygun oyun ortamı ve oyuncaklar sunulmalıdır. Hazırlanan ortam çocuğun gereksinimlerini karşılamalıdır.
- Çocuk çevresini gözlemleyerek ve bu gözlemleri oyunlarında taklit ederek deneyim kazandığı için yetişkinlerin çocuğa her konuda iyi örnek olmaları gerekir.
- Yetişkin çocuk oynarken onu gözlemlemelidir.
- Çocuğun sahip olduğu yanlış deneyimler yetişkin rehberliğinde düzeltilmelidir. Doğru deneyimler ise pekiştirilmelidir.
- Çocuğun yaratıcılığını ve hayal gücünü desteklemek için farklı oyuncaklar ve materyaller de sağlanmalıdır.
Yaş gruplarına özel oyuncak seçimi
İlk oyuncaklar görme ve işitme duyularına hitap etmeli. Doğumdan itibaren bebeğiniz ses, şekil ve renklere karşı çok hassas. Dolayısıyla ilk oyuncakları öncelikle görme ve işitme duyularına yönelik oyuncaklar olmalı. Renkli çıngıraklar, dönenceler ses çıkartan oyuncaklar gibi.
Oturmayı başardıktan sonra çevresi genişleyen miniğinizin oyuncakları arasında ilk sırayı küpler ve çıngıraklar alır. Bu dönemde avuç ile kavradığını göz önüne alarak avucuna sığacak büyüklükte parçaları olan oyuncaklar seçin. Ayrıca yutamayacağı, burun deliğine sokamayacağı oyuncaklar almasına özen gösterin. Yaralanmayacağı, emniyetli oyuncaklar olmasına dikkat edin.
Çocuklar oyuncak diye beğendiği nesnelere yönelebilir bazen çocuğunuzun oynadığı şey oyuncak olmayabilir. Bir tülbent, bir battaniye ya da yanından ayırmadığı küçük yastık oyuncak yerine geçebilir. Ondan ayrılmak istemez ve sürekli yanında gezdirir. Onu bırakmasını söylerseniz asla bırakmaz. Bir yerde unutursa ağlama krizine girer.
Yürümeye başlama ile birlikte oyuncaklardan çok ev eşyaları dikkatini çeker. Bebeğiniz için ulaşabildiği alanları keşfetmek şu sıralar önemli. Küplerle kule yapmak, oyuncak parçalarını bir yerden bir yere taşımak, nesneleri yer değiştirmek onu eğlendirir. Keşfetmesine izin verin.
Bu dönemde hareketin amacından çok, yapılmasından doğan keyif ön plana çıkar. Parmaklarının gelişimi de arttığından büyükn parçalı, takılıp çıkarabilecek lego türü oyuncaklar yararlı olur. Yürüme davranışını destekleyecek çekip itebileceği tekerlekli oyuncaklar ilgisini çeker. Topla oynamak da hareket gelişimlerine yardımcı olur.