Deprem ve Çocuk Psikolojisi

Depremi ne kadar ve nasıl anlatmalıyız çocuklarımız bu durumdan nasıl ve ne kadar etkinlendi gibi sorular beynimizde dönüp duruyor peki onları depreme nasıl hazırlamalıyız neler yapmalıyız nasıl davranmalıyız ?

Depremi ne kadar saklasak da bir haber bülteninde bile çocuğun karşısına çıkacaktır. Çocuklar bunlara maruz kaldıklarında aileler bunların hayatın bir gerçeği olduğunu belirterek konuşmalıdır. Çocuklarla konuşabildiğimiz her şey normalleştirilmiştir. Normalleştirilen her şey ile baş edilebilir. Korku oluştuğunda ise anne babalar çocukla konuşmalıdır. Bu somutlaştırılır ve konuşulabilir hale getirilirse aile içinde halledilebilir. Somutlaştırarak anlatın…

Somutlaştırarak ve oyun ile anlattığımız deprem, hem çocuğu kaygıya sokmaz hem de çocuk için daha anlaşılır olur. Mesela oyuncaklardan faydalanarak “Sana bir şey söyleyeyim mi, deprem nasıl oluyor biliyor musun? Yerin altında böyle yan yana kocaman kocaman kayalar var, onlar dura dura eskiyor, sonra da ufak ufak parçalanıyor, parçalanırken yanında duran diğer kayaları da sallıyor, biz de yerin üstünde olduğumuz için sallanıyoruz. Hepsi bu” şeklinde somutlaştırarak yapacağımız açıklamalar çocuğu rahatlatır ve çocuk deprem olayına olağanüstü anlam yüklememiş olur.Çocuğunuza depremi açıklarken yerin altında çok büyük kayalar var onlar yer değiştiriyor diyebilirsiniz.Deprem anını ise çamaşır makinası çalışırken üzerine oturtun buna benzer diye açıklayın.korkma geçecek yerine korkabilirsin hepimiz korkuyoruz ama o anda yapmamız gerekenler bunlar diye anlatmalısınız..Örnek vermek gerekirse deprem çantasını birlikte hazırlayabilirsiniz…

“Sen güvendesin” mesajı verin

Kaygının ve tehlikenin olduğu yerde güven yoktur. Bu nedenle anne babaların ve öğretmenlerin deprem anında ve sonrasında çocuğa ilk olarak vermesi gereken duygu, güven duygusudur. Çocuk kendisini tehdit altında hissetmemeli ve “Sen güvendesin” mesajı verilmeli. “Okulumuz ve evimiz çok sağlam ve bizler de her zaman senin yanındayız” gibi çocuğa güven içeren cümleler kullanılmalı. Deprem ile ilgili duygular, düşünceler ve yaşanılanlar çocuk yanında uzun uzadıya konuşulmamalı.

Çocuklarda görülebilecek psikolojik ve somatik belirtiler:

Yalnız kalmak istememe ,kapalı yerde kalmak istememe , hava kararınca korkular , deprem öncesine göre daha fazla sessiz sakin olmayı tercih etme , tekrar deprem olacak korkusu , uyku bozukluğu , sık sık uyanma , uykuda konuşma , kabuslar , iştah bozukluğu , yersiz öfke patlamaları , eskiye göre aşırı sinirlilik , karşı gelme , ağlama , küçük çocuklarda mızmızlanma ,depremden sonra parmak emmeye başlama , tırnak yemeye başlama , altını ıslatma , kekeleme başlaması , üzgün bakış , huzursuzluk , anne babaya bir şey olma korkusu, vb. Bu belirtileri gösteren çocuklar psikiyatrik tedaviye ihtiyaç duymaktadır.

Çocuğa destek noktasında yapılabilecekler:

1- Ona güven ve sevgi dolu bir aile ortamı hazırlayın
2- Eğer anne babada depreme bağlı ruhsal bir sıkıntı varsa bir an önce onların giderilmesini sağlayın
3- Çocuğunuza eskisinden daha fazla zaman ayırın birlikte sadece onunla ilgilenmek üzere her gün vakit geçirin
4- Ona sık sık sevgi mesajları verin ve kendisine bu konuda destek olduğunuzu gösterin
5- Onun bu dönemde mümkün olduğunca yalnız kalmamasını sağlayın , yalnızlığın onda güvensizlik ve korku oluşturmasına izin vermeyin (depremin etkileri geçene kadar )
6- Onun ile birlikte yaşına uygun oyun oynayın , duygularını oyunda ifade etmesini sağlayın
7- Deprem hakkında resim çizmesini sağlayın ( resim onun duygularını anlatmasını ve içindeki düşünceleri dışarı yansıtmasını sağlayacaktır).
8- Deprem konusunda yaşına göre konuşun sade ve anlayacağı bir şekilde onu deprem konusunda aydınlatın
9- Deprem anında ne yapacağınızı ona tatbik ettirin ve onun hazırlıksız yakalanmasını engelleyin
10- Deprem hakkında TV ve Gazete haberlerini takip etme konusunda sınırlama getirin
11- Onun uyku , iştah ve moral durumunu takip edin
12- Deprem sonrası gelişebilecek ek problemler olursa psikiyatrik destek almayı ihmal etmeyin
13- Okul ve öğretmeni ile konuşarak okulda bilgilenmesini ve rahatlatılmasını sağlayın
14- Depremden birinci derecede etkilenen çocuklar için ölüm olayını yaşına uygun bir şekilde açıklayın
15- Deprem konusunda çocuğunuza rahatlatmak için yalan söylemeyin
16- Mümkünse diğer yaşıtları ile grup ortamında duygularını paylaşmasını sağlayın
17- Israr eden sıkıntılar olursa, bir çocuk psikiyatristi ile görüşmeyi ihmal etmeyin (bazı psikiyatrik durumların oluşması durumunda zamanında destek ve ilaç tedavisi uygulanmalıdır)
18- Çocuğunuzun bu dönem zarfında, psikolojik durumunu yakından izlemeyi unutmayın
19- Çocuğunuzun bu sıradışı dönemde göstereceği tepkileri ve duygularını saygıyla karşılayın
20- Onun kendini ve deprem konusunda fikirlerini ifade etmesini sağlayın

admin

See author's posts