Çocuğun Becerilerinin Gelişmesi İçin Ne Yapmak Gerekir?

Her çocuğun aslında kendine has becerileri vardır. Kimi çok güzel oyun kurup arkadaşları ile harika oyunlar oynayabilirken, kimi harika resimler yapar ya da kiminin hayal gücü harika derecede gelişmiştir

Aslında bu becerileri ortaya çıkarmak pek de kolay değildir. Bunun için özel bir çaba harcamanız gerekir. Zamanla ortaya çıkan bu özel becerileri eğer önden keşfederseniz çocuğunuzun başarılı olduğu alanda çok ciddi yollar almasına öncülük etmiş olursunuz.

Çocuğunuzun düşünme becerilerini geliştirmeniz için takip edeceğiniz altı adım aşağıda verilmiştir. Bu adımları takip ederek çocukların düşünme becerilerini geliştirmek çok kolaydır;

Öğrenme Becerilerinin Geliştirilmesi

Öğrenme becerileri daha önce öğrenilmiş olan bilgilerin veya detayların doğru ve uygun şekilde hatırlanmasını ve anımsanmasını sağlayan becerilerdir. Yine hatırlanan veya anımsanan bilgiye dayanarak sonuç çıkartmak da bu becerilerin kapsamı içindedir.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Öğrenme becerilerinin gelişmesi için “Ne zaman?”, “Nasıl?”, “Ne?”, “Ne Kadar?”, “Nerede?”, “Bana söyle!”, “Tanımla!”, “Belirle!”, “Listele!” gibi doğru kelime, ifade veya cümle kullanmalısınız. Bu kelimelerin anlaşılması kolaydır. Bu kelimelerin kolay anlaşılmasından dolayı, çocuk cevap verirken uygun bir algılama seviyesine de ulaşmış olur.

Örnek Sorular:

• Orada kaç tane elma var?
• Bu hangi renktir?
• Bu resimde ne olduğunu bana anlatır mısın?
• Ne zaman geldin?
• Burada ne kadar şeker var?

Anlama Becerilerinin Geliştirilmesi

Anlamak, sunulan bilgi ve diğer şeylerin birleştirilerek gerçekte ifade edilen anlamın ve mesajın hem algılanmasını, hem de anlaşılmasını içermektedir.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Bu düşünme becerisinin geliştirilmesi için “anlat”, “izah et”, “tahmin et”, “açıkla”, “tanıt” gibi kelimeler ve ifadeler kullanın. Bu ifadeler çocuğun materyalist verileri değerlendirmesini, kavramasını ve anlatımlar yapmasını sağlayacaktır.

Örnek Sorular:

• Bu kedinin nasıl süt içtiğini söyleyebilir misin?
• Bir tohum nasıl bitki oluyor anlatır mısın?
• Bu şeklin ne olduğunu tahmin edebilir misin?
• Arkadaşını bize tanıtır mısın?

Uygulama Becerilerinin Geliştirilmesi

Bu beceri, daha önceden öğrenilmiş ve kavranmış olan bilgilerin veya detayların uygulanmasını, veya farklı alanlara adapte edilerek yeni sonuçlar çıkartılmasını kapsamaktadır.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Bu becerileri geliştirmek için çocuğun öğrendiği ve anladığı bilgileri başka ortamlara adapte etmesini teşvik eden ifadeler kullanılmalıdır. Bunlar “göster”, ispat et”, “söyle”, “incele”, “çöz” gibi ifadeler veya kelimeler olabilir.

Örnek Sorular:

• Dünyayla futbol topu arasında nasıl bir ilgi var?
• Bir çiçekle bir ağacın arasındaki farkı söyleyebilir misin?
• “Kedi nasıl miyavlıyor?” göster. Böyle ses çıkaran başka hayvan var mı?

Analiz Becerilerinin Geliştirilmesi

Bu beceri bir konunun veya şeyin anlaşılması için onun daha küçük ve daha basit parçalara ayrılarak incelenmesini kapsamaktadır. Çocuğun olayları incelemek için olayı daha basit parçalar halinde incelemeyi ve kavramayı öğrenmesi gerekir.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Çocuğun bu tip düşünme becerilerini geliştirmek için; “En önemli farklılık ne?”, “En önemli iki benzerliği söyleyebilir misin?”, “Bunun adım, adım nasıl olduğunu anlatabilir misin?”, “Her ikisini mukayese et”, “Her ikisini karşılaştır”, “Yeniden farklı şekilde düzenleyebilir misin?”, “Bu olay farklı bir sıralamada da yapılabilir mi?”, “Bu sonuca ulaşmak için hangi adımları takip etmek gerekir?” gibi basit sorular sormanız gerekir. Bu tip sorulara cevap vermeye çalışması, çocuğun beyninde olayı daha küçük parçalara ayırmayı öğrenmesini sağlar ve bu şekilde bir düşünme tarzı geliştirir. Başlangıçta zorlanırsa cevap için olayı basit kelimelerle parçalara ayırarak siz anlatmayı deneyin.

Örnek Sorular:

• Portakal ile elma arasındaki en önemli fark nedir?
• Bu elmanın evimize gelmesi nasıl oldu anlatabilir misin?
• Bu oyuncak bebek (kız bebek) ile şu oyuncak bebek (erkek bebek) arasında ne fark var?
• Bir bebekle bir bitki arasında bir benzerlik var mı?

Sentez Becerilerinin Geliştirilmesi

Bu düşünme becerilerinin öğrenilmesi çocuklar için biraz zordur. Bu düşünme becerisi daha önce öğrenilmiş olan bilgilerin, uygulamaların ve becerilerin birleştirilerek yeni bir şekilde (daha önce sorulmamış) düşünülmesini gerektirir.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Bu tip düşünme becerilerini geliştirmek için çocuklara “Şöyle sıralasak nasıl olur?”, “Şunlarla birlikte düşünsek ne elde ederiz?”, “Şu iki bilgiyi birleştirirsek ne elde ederiz?”, “Şöyle olsaydı ne olurdu?” gibi onun bildiği olaylarla ilgili basit sorular sorulmalıdır. Çocuklara bu tip sorular sormak onların beyinlerinde farklı bilgileri birleştirerek düşünme becerilerini geliştirecektir.

Örnek Sorular:

• Bu odadaki eşyaları sen yeniden düzenlesen, neyi nereye koyarsın?
• Evimizdeki şu saksıdaki çiçek meyve vermeye başlasaydı ne olurdu?
• Yap boz bulmacasını yaparken nelere dikkat edersin?
• Çöpü, çöp kutusuna değil de evimizde yere atarsak ne olur?

Karar Verme Becerilerinin Geliştirilmesi

Bu düşünme becerileri çocuğun karar verme, birleştirme, ilişkilendirme, yorum yapma ve sonuç çıkartma yeteneklerini geliştirir.

Bu düşünme becerisini geliştirmek için:

Çocuğun karar verme ve sonuç çıkarma becerilerini geliştirmek için onu “Değerlendir”, “İzah et”, “Neden böyle düşünüyorsun?”, “Neden böyle karar verdin?”, “Mukayese et” gibi ifadelerle yönlendiriniz.

Örnek Sorular:

• Çok paran olsa ne yapardın?
• Kanatların olsa nereye giderdin veya ne yapardın?
• Bu tabakta kaç tane meyve var?
• Yumurtayla güneş arasında bir ilişki var mı?