Çocuklara Hayır Demek ve Hayır Demeyi Öğretmek

Çocuklara ‘hayır’ demek hem çocukların güvenliği açısından hem de sosyal gelişimleri için önemli bir rol oynar. Çocuklara bazı noktalar da ‘hayır’ demek sizleri kötü bir ebeveyn yapmaz aksine çocukların gelişimi için önemlidir.

Burada önemli olan nokta çocuğunuz sizden bir şey istediği zaman, bu çocuğum için yararlı mı yoksa zararlı mı sorularını kendinize sorarak, çocuğa evet veya hayır cevabını vermektir. Eğer çocuğunuz için yararlı olmadığını düşünüyorsanız, sakin bir şekilde hayır diyerek neden hayır dediğinizi çocuğa açıklamak faydalı olacaktır. Bu sorunun cevabı hayır çünkü ile başlayan açıklayıcı cümleler yeterli olacaktır.

Hayır denilen konuda ebeveynler olarak tutarlı olmakta oldukça önemlidir. Bu durum, çocuğun ileri de hayır diyebilmesi ve hayırın arkasında durabilmesi açısından oldukça kritik bir rol oynar. Aynı zamanda çocuğunuza hayır derken alternatifler de sunabilirsiniz. Örneğin, yağmurlu bir havada top oynamak için dışarı çıkmak isteyen bir çocuğa evet demek çok da mümkün olmayabilir. Fakat hava şu anda yağmurlu, dışarı çıkmak bizi hasta yapabilir ama dilersen evin içinde seninle oyun oynayabiliriz diyerek alternatif üretmek çocuğun hayır cevabını çok daha kolay bir şekilde kabul etmesine yardımcı olur. Başka bir örnek olarak, sıcak bir ütüye dokunmak isteyen bir çocuğa hayır demek aslında onun sağlığı ve güvenliği için onu fiziksel bir tehlikeden korumaktır.

Çocuğunuza hayır demenin dışında onlara hayır demeyi öğretmek de son derece önemlidir. Bunu çocuğunuza öğretmenin en iyi yolu rol model olarak, onların sizi gözlemleyerek öğrenmesine fırsat sunmaktır. Böylelikle çocuğunuza zaman içerisinde hayır demeyi de öğretmiş olursunuz Hayır demeyi öğrenen çocuklar kişisel sınırlarını koruma becerilerini de geliştirmiş olur. Aynı zamanda çocuklarınıza arkadaş ilişkilerinde veya bir yabancı ile olan diyoloğunda da istediği zaman hayır diyebileceğini ifade etmeniz önemlidir. Örneğin; elindeki oyuncağı isteyen bir arkadaşı için ‘elindeki oyuncağını alabilir miyim’? sorusuna arkadaşına hayır şuanda ben oynuyorum, oyunum bittiği zaman sana oynaman için verebilirim diyebileceği açıklanmalıdır. Böylece çocuk istemediği bir davranışı sırf başka arkadaşı istiyor diye yapmak zorunda olmadığını deneyimleyerek öğrenir.

Sonuç olarak, çocuklara ‘hayır’demeyi öğretmek ve ‘hayır’ demek çocukların ileriki dönemlerinde sınırlarını bilen, daha güvenli ve başkalarının haklarına daha saygılı bireyler olmasının önemli bir parçasıdır.