Çocuğunuz hala konuşmaya başlamadı mı?
Anne Baba olarak çocuğunuzun ağzından çıkacak ilk kelimeyi heyecanla beklersiniz. Bu süreç uzarsa da doğal olarak endişe duyabilirsiniz.
Bebeklerde bu süreci doğru anlamak önemli uzmanlara göre. Belirlenen gelişim aşamalarına göre bu süreç aşağıdaki gibi:
-İlk altıncı ayda ba ba ya da da da gibi kolay hecelemeler başlar
-Bir yaşından itibaren kelimeler söylenir. Bu kelimeler anne, baba, dede gibi kolay hecelenen kelimeler olur genelde.
Gecikmiş konuşma olarak adlandırılan bu olay, uzman desteği alınmazsa okul döneminde çocuğu etkileyebiliyor. Bu da doğal olarak okuldaki sosyal hayatını etkileyebiliyor. Özgüven sorunu bunların başında geliyor.
Peki neler yapmalısınız?
1. Öncelikle tabii ki uzman yardımı alınması gerekiyor. Bu uzman pedagog, çocuk nöroloğu ve çocuk psikiyatri uzmanı olabilir.
2. Çocuğunuzu gözlemlemeli ve gelişimini incelemelisiniz.
3. Bu süreçte onu anlamaya çalışmalı, bol bol konuşmalısınız.
4. Masal anlatmak, şarkı söylemek gibi etkinlikler de yapabilirsiniz.
5. Uzmanlar çocuğa, 2 yaşından önce TV izletmemek de bu süreçte önemli olduğunu vurguluyor.
6. Bol bol oyun kurmalı ve onunla oynamalısınız.
Dil gelişimini etkileyen faktörler
Bebekler, taklit ederek dili öğrenmeye başlıyor. Anne tarafından sunulan sözel uyaranlar, dil gelişimini olumlu yönde destekliyor. Çocukla konuşmak, oyun oynamak, kitap okumak dil gelişimi için çok önemli. Ebeveynlerin çocuklarıyla konuşmaları, çocuğu dinlediğini belli etmeleri gerekiyor. Seslere karşılık verdiğinde çocuğun cesaretlendirilmesi, memnuniyet belli edilerek olumlu geri bildirim yapılması önem taşıyor. Böylece çocuk öğrenmeye, denemeye teşvik edilmiş oluyor. Çok kalabalık ve gürültü olmayan yerlerde oyun oynamak tercih edilirse daha faydalı oluyor.
Hangi oyun ya da oyuncak?
- Şarkı söylemek
- Tekerleme ve bilmeceler söylemek
- Oyuncak telefon, mikrofon gibi konuşma ve şarkı söyleyebilecekleri oyuncaklar
- Birlikte yapılan aktivitelerin anlatılması
- Sayı saymaca (1-10’a kadar)
- Resimli kitap okumak, anlatmak, bu sırada sorular sormak. Köpek nerede? Elmayı gösterir misin? vb.
- Oyuncak hayvanları ya da kuklaları konuşturmak
Televizyon ve bilgisayar oyunu neden zararlı?
- Çocuğun dil gelişimi olumsuz etkilenir.
- Sosyal iletişim becerileri gelişmesi önlenir.
- Duygu durumunda olumsuz etkilenme olur (korku, kaygı, hırçınlık gibi…).
- Beyin gelişimine olumsuz etki nedeni ile algısal – motor becerilerde; dikkat eksikliği, öğrenme güçlüğü, okumaya isteksizlik gibi gecikme ve sorunlar gelişebilir.
- Görme problemleri, duruş bozuklukları, hareketsizlik ve buna bağlı şişmanlık sorunları ortaya çıkabilir.