Gebelikte Demir Eksikliğine Dikkat!
Demir eksikliği nedir?
Toplumda kansızlık olarak bilinen demir eksikliği anemisi, kandaki kırmızı kan hücrelerinin yapısında oksijenin taşınması ve bu hücrelerin kırmızı olmasını sağlayan hemoglobin miktarının azalmasıdır. Demir eksikliği, öncelikle mide ve bağırsak kanseri olmak üzere pek çok önemli hastalığın da belirtisi olabilir.
Demir eksikliği belirtileri nelerdir?
Demir eksikliğine bağlı kansızlık bazı durumlarda belirti göstermez. Demir eksikliği rutin sağlık kontrollerinde yapılan kan tahlillerinde teşhis edilebilir.Demir eksikliğinin belirtileri arasında;
- Cilt solgunluğu,
- Vücutta güçsüzlük, yorgunluk,
- Konsantrasyon bozukluğu,
- Baş ağrısı,
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma,
- Sinirlilik hali,
- Kulakların uğuldaması,
- Dudaklarda çatlaklar ve ağız kenarında yaralar,
- Tırnakların çabuk kırılması,
- Saçlarda dökülme sayılabilir.
Demir eksikliğinin ileri derece belirtileri arasında; çarpıntı, toprak veya buz yeme, yavaşlayan tiroit fonksiyonları ve huzursuz bacak sendromu gibi durumlar da görülür. Çocuklarda demir eksikliği belirtilerinde ise karşımıza çocuklarda yürüme-oturma-konuşmasında gecikme, öğrenmede güçlük ortaya çıkabilir.
Tedavide genel olarak nelere dikkat edilmelidir?
Tedavinin amacı aneminin yani kansızlığın düzeltilmesi ve demir depolarının doldurulmasıdır.Bu amaçla ağızdan demir preparatları ve demirden zengin diyet uygulanır. Anemi düzeltildikten sonra demir depolarının dolması için tedaviye 3 ay daha devam edilmelidir. Demir tedavisinin bulantı, kusma, ishal, kabızlık, midede rahatsızlık gibi yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler haplar yemeklerden sonra alınarak giderilebilir. Genelde ağızdan alınan haplar ya da şurup şeklindeki demir ilaçları ile tedavi yapılır. Nadiren iğne ile demir alımı gerekebilir. Aneminin çok ileri olması durumunda, kan verilmesi gerekebilir.Demir ilaçlarının kabızlık ve mide bulantısına neden olabileceği, aynı zamanda dışkıyı siyaha boyadığı unutulmamalıdır.Doktorunuz tarafından verilen vitamin ve demir ilaçlarını düzenli olarak kullanın. Yeterli miktarda C vitamini alın. C vitamini demirin bağırsaklardan emilimini kolaylaştırır. Kontrollerinizi ihmal etmeyin.
Hangi gıdalar demirden zengindir?
Karaciğer, kırmızı ve beyaz et, yumurta, kuru baklagiller, tahıllar, taze yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyve, kuruyemişler. Mevcut tarif edilen gıdalar mümkünse doktor ve diyetisyen önerisi ile miktarları kişiye göre belirlenerek alınmalı. Doğum kilosu fazlalığında farklı riskler ortaya çıkmaktadır.