Prematüre Bebek Bakımı

Prematüre (erken doğan) bebekler, tam zamanında doğan bebeklere göre daha hassastır ve özel bir bakıma ihtiyaç duyarlar. Organ sistemleri tam olarak gelişmediği için, bakımdaki temel amaçlar bebeğin gelişimini desteklemek, enfeksiyonlardan korumak ve vücut ısısını stabil tutmaktır.

İşte prematüre bebeklerin bakımı için kritik noktalar:

Temel Bakım Alanları

1. Beslenme ve Büyüme (En Hayati Konu)

• Anne Sütü Önceliği: Prematüre bebekler için anne sütü (özellikle erken doğum yapan annenin kolostrumu) hayati öneme sahiptir. Bağırsak gelişimini destekler, sindirimi kolaylaştırır ve enfeksiyon riskini azaltır.
• Güçlendirilmiş Süt: Prematüre bebeklerin daha yüksek protein, kalsiyum ve fosfor ihtiyacı olduğu için, anne sütüne genellikle anne sütü güçlendiricileri (fortifier) eklenerek zenginleştirilir.
• Beslenme Koordinasyonu: Çoğu prematüre bebekte emme-yutma-soluma koordinasyonu tam gelişmediği için, başlangıçta damar yoluyla (parenteral) veya bir tüp yardımıyla burundan/ağızdan mideye (enteral) beslenme yapılır.
• Beslenme Süresi: Beslenme sırasında bebek kolay yorulur ve uykuya meyil eder. Bu nedenle, bir öğün süresinin 30 dakikayı geçmemesine dikkat edilmelidir.
• Reflü Önlemi: Beslenme sonrası bebeği sağ veya sol yan yatırmak, başını hafifçe yukarıda tutmak aspirasyon (soluk borusuna kaçma) ve reflü riskini azaltır.

2. Vücut Isısı Kontrolü (Termoregülasyon)

• Sabit Oda Sıcaklığı: Prematüreler ısılarını korumakta zorlandığı için oda sıcaklığının 23°C – 25°C civarında sabit tutulması önerilir. Oda neminin de %30-60 arasında olması önemlidir.
• Giydirme: Bebeğe, sizin kendinizi rahat hissettiğinizden bir kat daha fazla kıyafet giydirilmesi genellikle yeterlidir. Aşırı giydirmek (terletmek) ateşlenmeye ve sıvı kaybına neden olabilir.
• Kangaroo Bakımı: Ten tene temas (Kangaroo Mother Care) yöntemi, bebeğin vücut ısısını stabilize etmede, kalp ritmini düzenlemede ve anne-bebek bağını güçlendirmede çok etkilidir.

3. Enfeksiyondan Korunma (Hijyen)

• El Hijyeni: Prematüre bebeklerin bağışıklık sistemi zayıf olduğu için, bebeğe dokunacak herkesin (anne, baba, bakıcı) ellerini titizlikle yıkaması en önemli kuraldır.
• Kalabalık Ortamdan Uzak Tutma: Bebeğin, özellikle ilk aylarda, kalabalık ve kapalı ortamlardan, hasta kişilerden (özellikle solunum yolu enfeksiyonu olanlardan) kesinlikle uzak tutulması gerekir.
• Aşılama: Bebeğe temas edenlerin (anne, baba, bakıcı) grip ve boğmaca (Tdap) aşılarını yaptırması önerilir.

4. Uyku ve Ortam

• Güvenli Uyku Pozisyonu: Ani bebek ölümü sendromu (SIDS) riskini azaltmak için bebekler daima sırtüstü yatırılmalıdır. Yatakta yastık, yumuşak oyuncak veya gevşek battaniye bulundurulmamalıdır.
• Uyku-Uyanıklık Düzeni: Büyüme hormonu uykuda salgılandığı için, bebeğin kaliteli uyku alması önemlidir. Ancak beslenme düzeni de aksatılmamalı, uykuya dalma eğilimi beslenme süresini uzatmamalıdır.
• Işık ve Ses: Bebeğin gece ve gündüz ayrımını öğrenmesi için oda ışığı ayarlanabilir olmalı, gürültülü ve ani seslerden kaçınılmalıdır.

5. Gelişimsel Destek ve Duyusal Uyarı

• Masaj ve Pozisyon: Masaj yapmak, kas gelişimini ve rahatlamayı destekler. Uygun pozisyon verme (3 saatte bir pozisyon değiştirme) baskı yaralarını önler.
• Sesli İletişim: Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bile olsa, ebeveynlerin bebekleriyle konuşması ve şarkı söylemesi, bebeğin sesleri tanımasını ve rahatlamasını sağlar.
• Ten Teması: Dokunma ve okşama, bebeğin duyusal gelişimine ve ebeveynle bağlanmasına yardımcı olur.

Önemli Not: Prematüre bebeklerin takibi, bir çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı (tercihen neonatoloji uzmanı) tarafından düzenli olarak yapılmalıdır. Taburculuk sonrası beslenme miktarları, vitamin takviyeleri ve aşı takvimi kesinlikle doktorun önerilerine göre uygulanmalıdır.

admin

See author's posts